Bogactwo tematyczne i formalne liryki greckiego antyku.

Lirycy starożytnej Hellady

Tematyka wierszy Tyrteusza (liryka tyrteńska)

Tworzył w VII w.p.n.e. Pisał patriotyczne elegie. Od imienia poety wywodzi się termin tyrteizm. Poezja tyrtejska – patriotyczna, nawiązująca do walki. Porzucenie ziemi ojczystej uważał za rzecz niegodną. Napisał pięć ksiąg zawierających pieśni wojskowe, marszowe i elegie o charakterze politycznym. Według legendy poeta ten natchnął swoimi pieśniami Spartan do zwycięskiej walki. Napisał np.: „Rzecz to piękna”.

Subtelność analizy uczuć – Safona

Tworzyła na przełomie VII i VI w.p.n.e. Była najwybitniejszą poetką starożytnej Grecji. Mieszkała na wyspie Lesbos, gdzie zajmowała się wychowaniem muzycznym skupionych wokół niej dziewcząt. Napisała dziewięć ksiąg, które obejmowały pieśni weselne, miłosne, hymny i modlitwy. Jej wiersze są pełne poetyckiego uroku i wdzięku. Sławią przyjaźń, miłość i życie, które dostarcza twórczych przeżyć i wzruszeń. Źródłem owych przeżyć jest obcowanie z poezją, bez której człowiek skazany jest na miernotę i pustkę.

Anakreont – autor utworów biesiadnych

Tworzył utwory o tematyce miłosnej i biesiadnej. Opiewają radość życia i urok beztroskich zabaw. Bożka miłości Erosa traktuje jako dobrego kompana, którego towarzystwo się lubi, ale nie zawsze trzeba go traktować poważnie.

Anakreontyk charakteryzuje:

1. postawa żartobliwego dystansu

2. konwencjonalna gra miłosna

3. flirt

4. charakterystyczny obraz, motyw

Dorobek literacki Symonidesa

W wierszach przedstawia filozofię uczącą przyjmowania życia takim jakim jest. Odradza nadmierną toskę o przyszłość, której nikt nie zna. Każdy dzień może przynieść zmiany na lepsze lub gorsze, zniweczyć wszelkie osiągnięcia i zamierzenia. Znany jest jako piewca władców, uroczystości dworskich. Autor pieśni chóralnych i epigramatów, hymnów, elegii i słynnych trenów. Napisał np.: „Los”.

Mała antologia liryki antycznej.

Tyrtajos – (VII w. p.n.e.) imię poety (bardziej znane w brzmieniu łacińskim: Tyrteusz) przeszło do historii jako symbol poety bojownika. Elegie patriotyczne Tyrtajosa zagrzewały Spartan do walk zaborczych z Meseńczykami. Z pięciu ksiąg jego twórczości zachowało się do naszych czasów ok. 150 wersów. Od imienia poety wywodzi się termin tyrteizm lub poezja tyrtejska czyli poezja patriotyczna, nawołująca do walki, opiewająca bohaterstwo.

Safona – (VII/VI w. p.n.e.) największa poetka starożytnej Grecji, żyła na wyspie Lesbos. Z bogatej twórczości poetki (9 ksiąg, ok. 9000 wersów), obejmującej pieśni weselne, hymny, modlitwy, pieśni miłosne, zachowało się w całości kilka utworów i sporo fragmentów. Cenili jej talent starożytni, mówili o niej po prostu „poetka”. Stworzyła pewien układ wersów w strofie zwany strofą saficką: 11 zgł(5+6) – średniówka po piątej sylabie, 11 zgł, 11 zgł, 5 zgł.

Anakreontyk – (VI w. p.n.e.) piewca wina i miłości, związany jest ściśle z życiem dworskim władców. Wdzięczna poezja Anakreonta znalazła wielu naśladowców: postawa żartobliwego dystansu, konwencjonalnej gry miłosnej, flirtu, charakterystyczne obrazy i motywy, np. topos miłości (walka z Erosem na pięści lub Eros rzucający kolorową piłką w przyszłego amanta) – wszystkie te elementy złożą się później na gatunek nazwany od imienia poety anakreontykiem.

Symonides – (VI/V w. p.n.e.) autor pieśni chóralnych, uprawiał różne gatunki liryczne; znany jest jako piewca władców i uroczystości dworskich. Starożytni cenili go za umiejętność wzbudzenia litości i szlachetny patos. Symonides jest także autorem licznych epigramatów.